Dan mladosti

Dan mladosti bio je praznik čija se proslava pripremala mjesecima unaprijed. I, nije bilo bitno što Tito nije bio rođen 25. maja! Rođendan doživotnog predsjednika SFRJ bio je 7. maja, a 25. je bio poznat “samo” po tome što je na taj dan 1944. Tito uspio da se spase prilikom desanta njemačkih padobranskih jedinica na Drvar.

Svakog 25. maja Tito je od naroda SFRJ dobijao simboličan poklon – Štafetu mladosti. Ona je uvedena 1945. godine, na predlog omladine Kragujevca, kao “Titova štafeta“. U prvom nošenju, učestvovalo je 12.500 omladinaca koji su, pretrčavši trasu dugu 9.000 kilometara, Titu predali prvih devet štafetnih palica i Plavu knjigu sa 15.000 potpisa omladine Šumadije.

Prve štafete predate su Titu u Zagrebu, dok je narednih godina, sve do 1956. Tito lično primao poslednje nosioce štafete pred Belim dvorom u Beogradu, čemu je prethodio svečani doček na Trgu Republike.

Godine 1957, na Titovu inicijativu, ovaj događaj proglašen je za “Dan mladosti“. Do Titove smrti, 1980. godine, štafeta se dodjeljivala lično njemu na stadionu “JNA“ u Beogradu.

Po pravilu, negdje iz publike ili iz središta manifestacije izlazili bi čuveni sportisti i ugledni omladinci koji su se, trčeći preko stadiona, penjali do svečanih tribina, gdje su bili Tito, njegova supruga i najbliži saradnici, noseći Štafetu mladosti.

U tom svečanom trenutku, uz prigodan kratak govor, Tito je preuzimao Štafetu uvjek napominjući da je ona prethodno nošena rukama omladinaca prelazila hiljade i hiljade kilometara od Triglava do Đevđelije.

Štafeta je bila svake godine drugačije dizajnirana, a u njoj su se nalazile poruke omladine SFRJ za “voljenog predsjednika” iz svih tadašnjih republika. Od trenutka kretanja štafete, tadašnji mediji su sa velikom pažnjom pratili svaki njen korak na trasi ka Beogradu pomno izvetavajući o napredovanju nosilaca iz dana u dan.

Štafeta mladosti 1980. godine, koja se u susret osamdeset i osmom Titovom rođendanu, na dan njegove smrti 4. maja zatekla na putu po Hrvatskoj, prekinula je svoj put i položena je na odar predsednika u Skupštini SFRJ.

Štafeta mladosti živjela je i posle smrti Josipa Broza Tita kao simbol ljubavi i odanosti njegovom djelu. Sa zakletvom Jugoslovena da će i ubuduće biti čvrsti i nepokolebljivi na Titovom putu, predavali su je ispod portreta Josipa Broza, predsjedniku Saveza socijalitičke omladine Jugoslavije.

Ipak, politička previranja, ekonomski problemi i rastuće tenzije između republika na kraju su učinile svoje. Da nose štafetu prvo su odbili Slovenci.

Poslednji slet na beogradskom stadionu povodom Dana mladosti održan je 1988. godine, da bi naredne bio zauvjek ukinut.